Στην παράσταση «Παιχνίδια σφαγής» του Ευγένιου Ιονέσκο ο θάνατος κυριαρχεί και υπογραμμίζει τα ελαττώματα της ανθρώπινης φύσης. Λεπτή ειρωνεία και πικρές αλήθειες που μόνο ο Ιονέσκο μπορεί να πει τόσο καθοριστικά.

Τριάντα χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν σε μία μέρα. Κάθε μέρα. Όχι δεν πρόκειται για την τρομακτική ανακοίνωση κάποιου τηλεοπτικού δελτίου ειδήσεων που αναγγέλλει την εξαφάνιση μιας κοινότητας από βομβαρδισμό ή κάποιο καταστροφικό ξέσπασμα της φύσης. Αλλά για μια μυστηριώδη επιδημία που πλήττει μία απροσδιόριστη ειρηνική πόλη εξολοθρεύοντας εν ριπή οφθαλμού και χωρίς κοινωνικές διακρίσεις τους κατοίκους της.

Οι άνθρωποι μάταια προσπαθούν να ξεφύγουν από το αναπόφευκτο τέλος. Ούτε η προσφυγή στον έρωτα, ούτε ο καταναλωτισμός, ούτε το χρήμα, ούτε η εξουσία μπορούν να αναχαιτίσουν το κακό. Πεθαίνουν σαν τα μυρμήγκια: στους δρόμους, στα σπίτια τους, στα νοσοκομεία, στις φυλακές, παντού. Και όποιοι καταφέρνουν να ξεφύγουν από τούτη την παράλογη μάστιγα βρίσκουν έναν άλλο θάνατο, εξίσου αντιηρωικό. Αλλά μήπως ακόμα και όταν ζουν δεν είναι ζωντανοί νεκροί;

Στα «Παιχνίδια σφαγής» (1974), τα πτώματα κατακλύζουν τη σκηνή. Ωστόσο, ο θάνατος ενδιαφέρει τον Ιονέσκο στο βαθμό που η απειλή του διογκώνει όλα τα ανθρώπινα ελαττώματα. Η κρίση καταστρατηγεί την ελευθερία, απελευθερώνει άγρια συναισθήματα, ισοπεδώνει κάθε ηθική αξία, αποκαλύπτει την υποκρισία και την προδοσία τόσο της πολιτικής και της εκκλησίας όσο και των απλών πολιτών. Και παρότι ο Γαλλο-Ρουμάνος συγγραφέας έχει αντισταθεί στις ιδεολογικές ερμηνείες του έργου του, η πολιτική εισχωρεί από την κλειδαρότρυπα καθώς αυτή η φονική επιδημία δεν είναι παρά μια μεταφορά της ίδιας της αλλοτριωμένης κοινωνίας.

Είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς το κείμενο προτού δει την παράσταση της ομάδας «Ασκηση». Γιατί οι συνεχείς υψηλοί τόνοι των ηθοποιών και η εκκωφαντική μουσική εξουδετερώνουν τη βιτριολική ειρωνεία των διαλόγων. Αν και εσκεμμένη η υπερβολή - ως εκφραστικό μέσο που επιδιώκει να αποδώσει το θρίαμβο της απόλυτης αποσύνθεσης - δεν παύει να ερεθίζει αρνητικά το θεατή που επί δυόμισι περίπου ώρες υφίσταται την ενόχλησή της. Ακόμα και αν μια τέτοια αντίδραση είναι το ζητούμενο, η οχλοβοή υποβαθμίζει όχι μόνο το σαρκαστικό λόγο του συγγραφέα αλλά και πολλά από τα χαρίσματα της παράστασης.

Ο ταλαντούχος Περικλής Μουστάκης καταφέρνει, ωστόσο, να μεταγγίσει το μαύρο διαβρωτικό χιούμορ του έργου στις ευρηματικές εικόνες που δημιουργεί. Εικόνες, άρτιας αισθητικής, που αποτελούν κυρίαρχο στίγμα στη δουλειά του και που απολαύσαμε τόσο στο «America Hurrah» όσο και στον «Βυσσινόκηπο».

Στο παροξυντικό οπτικό ενδιαφέρον συμβάλλουν καθοριστικά οι ευφάνταστοι σκηνικοί χώροι και τα εκκεντρικά κοστούμια του Άγγελου Αγγελή που παραπέμπουν σε εφιαλτικούς πίνακες ζωγραφικής. Η τελευταία, από τις 15 εναλλασσόμενες σκηνές εγγράφεται στη μνήμη. H ξέφρενη κινητικότητα δίνει τη θέση της στην απόλυτη ακινησία και η ανθρώπινη αγέλη μπροστά στο μέγεθος της καταστροφής καταθέτει τα όπλα και αφήνεται στωικά στη μοίρα της.

Οι εννέα πολλά υποσχόμενοι ηθοποιοί, υπακούοντας σε απαιτητικούς σωματικούς κώδικες, σαν έντρομες μαριονέτες μπροστά στη θέαση του θανάτου, κινούν τα νήματα αυτού του υπαρξιακού παραλογισμού. Παίζουν οι: Μιχάλης Μαθιουδάκης, Γιάννης Μπόγρης, Μάριος Παναγιώτου, Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου, Ματίνα Περγιουδάκη, Ελίνα Σηφάκη, Δώρα Στυλιανέση, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Εφη Τσαρουχά.

Κριτική: ΕΛΕΝΗ ΠΕΤΑΣΗ

Πηγή: εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ"